اصطلاحات فرکانس ماهواره ای
فرکانس
بسامد Frequency
فركانس يا بسامد عبارت است از تعداد ارتعاشات يك موج الكترومغناطيسی (يا حامل) در واحد ثانيه .
فرکانس یک تعریف عمومی ( General) دارد که عبارت است از :
cycles per second یعنی تعداد چرخه در ثانیه . در کل تعریف عمومی فرکانس تعداد تکرار یک کار تکراری یا یک رخداد در واحد زمان است که معمولا واحد زمان را ثانیه می گیرند .
برای محاسبه فرکانس در یک بازه زمانی ثابت ، تعداد دفعات وقوع آن حادثه را در آن بازه زمانی میشماریم و سپس این تعداد را بر طول بازه زمانی تقسیم میکنیم.
اين كميت فيزيكی با واحد هرتز Hz اندازه‌گيری می شود. كيلو، مگا و گيگا هرتز همگی ضرايبی برای بيان اين واحد هستند. فركانس‌های ارتباطات فضايی عمدتاً در باندهای مگاهرتز MHz و گيگاهرتز GHz هستند.
مقدار اين كميت از حاصل‌ضرب طول موج (طول يك دوره تناوب موج، به واحد متر) در سرعت نور (به واحد متر بر ثانيه) به دست میآيد. در واقع میتوان گفت طول موج و فركانس دو بيان از يك كميت هستند .
فرکانسهای قوی تر با عدد بزرگتری نمایش داده میشوند و نشان دهنده قدرت سیگنال و کیفیت سیگنال بیستری هستند .
بدون سرویس یعنی چه،تنظیم ترانسپوندر ماهواره،لودر رسیور چیست،عکس رسیور،بدون سرویس در ماهواره،ترانسپوندر ماهواره چیست،چرا کیفیت سیگنال ماهواره صفر است،اصطلاحات ماهواره،عمودی و افقی در ماهواره،فرکانس ماهواره چیست،سیمبل ریست چیست،سیمبل ریت،باند فرکانسی،باند فرکانس چیست،پاسخگر ماهواره،پاسخگر چیست،ترانسپاندر ماهواره یاهست،ترانپاندر ماهواره هاتبرد،ترانپاندر چیست،ترانسپوندر ماهواره، اف ای سی ماهواره هاتبرد،اف ای سی ماهواره چیست،پولاریزاسیون ماهواره ،نرخ تصحیح ماهواره،جهت قطبش ماهواره ،جهت ماهواره،نرخ رمز ماهواره،سیمبل ریت،نرخ اف ای سی، fec ،FEC ،SYMBOL RATESR ، sr
فرکانس
بسامد Frequency
فركانس يا بسامد عبارت است از تعداد ارتعاشات يك موج الكترومغناطيسی (يا حامل) در واحد ثانيه .
فرکانس یک تعریف عمومی ( General) دارد که عبارت است از :
cycles per second یعنی تعداد چرخه در ثانیه . در کل تعریف عمومی فرکانس تعداد تکرار یک کار تکراری یا یک رخداد در واحد زمان است که معمولا واحد زمان را ثانیه می گیرند .
برای محاسبه فرکانس در یک بازه زمانی ثابت ، تعداد دفعات وقوع آن حادثه را در آن بازه زمانی میشماریم و سپس این تعداد را بر طول بازه زمانی تقسیم میکنیم.
 |
| فرکانس |
اين كميت فيزيكی با واحد هرتز Hz اندازه‌گيری می شود. كيلو، مگا و گيگا هرتز همگی ضرايبی برای بيان اين واحد هستند. فركانس‌های ارتباطات فضايی عمدتاً در باندهای مگاهرتز MHz و گيگاهرتز GHz هستند.
مقدار اين كميت از حاصل‌ضرب طول موج (طول يك دوره تناوب موج، به واحد متر) در سرعت نور (به واحد متر بر ثانيه) به دست میآيد. در واقع میتوان گفت طول موج و فركانس دو بيان از يك كميت هستند .
فرکانسهای قوی تر با عدد بزرگتری نمایش داده میشوند و نشان دهنده قدرت سیگنال و کیفیت سیگنال بیستری هستند .
نرخ تصحیح خطا FEC
Forward Error Correction
نرخ تصحیح خطا یا نرخ رمز یا Code rate، در الکترونیک و سیستم پخش ماهواره ای به عدد کسری که جهت تصحیح خطای نسبی دریافت سیگنال و اتلاف آن است ، اطلاق میگردد....به تعریف دیگر : نسبت بین بایتهای اطلاعات اصلی و بایتهای تصحیح خطا را معرفی میکند و این نسبت بین 1/2 و 7/8 متغیر است .
هر چه این نسبت بزرگتر باشد سیگنالهای ماهواره ای قوی تر است و درصد خطای کمتر و افت سیگنال کمتری وجود دارد و در مقابل میتوان تعداد کانالهای بیشتری توسط یک ترانسپوندر( ماهواره) دریافت کرد .
نرخ سیمبل Symbol Rate /SR
تعداد مگابایتهای ارسالی هر سیگنال در واحد زمانی یک ثانیه را نرخ سیمبل یا سیمبل ریت می گویند .
سیمبل ریت در مثالی مشابه ، مانند بیت ریت Bitrate در علوم کامپیوتر است که نشان دهنده سرعت انتقال بیت اطلاعاتی از یک محل به محل دیگر است .
هرچه این عدد بالاتر و بیشتر باشد نشان دهنده کیفیت بیشتر و سرعت بالاتر و حجم بیشتر اطلاعات است.
پولاریزاسیون POL
قطبش / جهت قطبی = Polarization / Polarity
قطبش ، قطبیت یا پولاریزاسیون به اختصار POL ،یکی از ویژگی های امواج عرضی است که جهت نوسان را بر صفحه عمود بر انتشار موج نشان میدهد . در الکترو مغناطیس ، قطبش یک موج الکترو مغناطیسی ، نشان دهنده ی جهت بردار میدان الکتریکی آن نسبت به راستای انتشار است .
هر فرکانس یک سیگنال ماهواره ای به دو نوع متفاوت می تواند دریافت شود.
1-روش ارسال خطی یا Linear که به دو صورت افقی ( H (Horizontal و عمودی( V( VERTICAL ظاهر می شود.
2-ارسال چرخشی یا دورانی یا Circular که به دو صورت دست راستی (R(Right Hand و دست چپیL(Left Hand )میباشد.
سیستم ارسال سیگنال خطی در باند KU بکار می رود و سیستم چرخشی در باند C کارایی دارد.
ترانسپوندر Transponder
پاسخگر/ پاسخگر خودکار
به طور مختصر و کلی همان ماهواره ایست که در فضا اطلاعات ارسالی از زمین را پخش میکند . ماهواره ای که در فضا قرار دارد ازدوبخش تجهیزات مخابراتی وغیرمخابراتی تشکیل شده است. زیرسیستمهای مخابراتی ، شامل آنتنها و تکرارکننده‌ها هستند. در بخش مخابراتی , دستگاهی وجود دارد که وظیفه تکرارکننده های رله رادیویی را انجام می دهد و (ترانسپوندر) نام دارد . ترانسپوندرها سیگنالهای فرستاده شده از زمین را دریافت وپس ازتقویت وتغییرفرکانس آنها را به زمین می فرستند.آنتنهای مربوط به این ترانسپوندرها طوری طراحی شده‌اند که فقط قسمت‌هایی ازسطح زمین را که درون شبکه ماهواره ای قرار دارند, پوشش می دهد.
در یک ماهواره مخابراتی، ترانسپوندر سیگنالها را در یک محدوده بسامدهای ارتباط بالا (Uplink) جمع‌آوری میکند و آنها را در یک محدوده بسامدی ارتباط پایین (Downlink) دوباره انتشار میدهد و دریافت کننده‌ها در روی زمین این سیگنالها را دریافت می‌کنند.
واژه انگلیسی transponder یک تک‌واژ چندوجهی برای ترکیب transmitter-responder(فرستنده-پاسخ دهنده) است .
باندهای فركانسی ماهواره
Satellite Frequency Bands
باند پي (P): از 23/0 تا 1 گيگاهرتز
باند اِل (L): از 1 تا 2 گيگاهرتز، بيشتر کاربرد در خدمات ماهواره‌اي سيار
باند اِس (S): از 2 تا 4 گيگاهرتز، بيشتر کاربرد در ماهواره‌هاي سنجشي
باند سي (C): از 4 تا 8 گيگاهرتز، بيشتر کاربرد در ماهواره‌هاي ارتباطات تجاري
باند اِكس (X): از 8 تا 12 گيگاهرتز، بيشتر کاربرد در ماهواره‌هاي نظامي (از 8 تا 5/12 گيگاهرتز در ايالات متحده)
باند كِي‌يو (Ku): از 12 تا 18 گيگاهرتز، بيشتر کاربرد در ماهواره‌هاي ارتباطات تجاري (از 5/12 تا 18 گيگاهرتز در ايالات متحده)
باند كِي (K): از 18 تا 27 گيگاهرتز، بيشتر کاربرد در ماهواره‌هاي ارتباطات تجاري (از 18 تا 5/26 گيگاهرتز در ايالات متحده)
باند كِي‌اِي (Ka): از 27 تا 40 گيگاهرتز، بيشتر کاربرد در ماهواره‌هاي ارتباطات تجاري (از 5/26 تا 40 گيگاهرتز در ايالات متحده)
باند اُ (O): از 40 تا 50 گيگاهرتز
باند وي (V): از 50 تا 75 گيگاهرتز
باند آر (R): از 76/1 تا 6/2 گيگاهرتز
باند اِچ (H): از 95/3 تا 85/5 گيگاهرتز
باند كيو (Q): از 33 تا 50 گيگاهرتز
باند يو (U): از 40 تا 60 گيگاهرتز
باند دابليو (W): از 75 تا 110 گيگاهرتز
باند مايكرووِيو: از 1 تا 300 گيگاهرتز
اما بايد توجه داشت كه اگرچه تعريف و نامگذاري محدوده‌هاي متفاوت است، اينكه هر محدوده مشخص فركانسي (بدون در نظر گرفتن نام آن محدوده) براي چه منظوري و تحت چه ضوابطي مورد استفاده قرارگيرد، فقط برعهده آي‌تي‌يو ITU است و همه كشورهاي جهان موظف به رعايت آن هستند.
Forward Error Correction
نرخ تصحیح خطا یا نرخ رمز یا Code rate، در الکترونیک و سیستم پخش ماهواره ای به عدد کسری که جهت تصحیح خطای نسبی دریافت سیگنال و اتلاف آن است ، اطلاق میگردد....به تعریف دیگر : نسبت بین بایتهای اطلاعات اصلی و بایتهای تصحیح خطا را معرفی میکند و این نسبت بین 1/2 و 7/8 متغیر است .
 |
| امواج |
هر چه این نسبت بزرگتر باشد سیگنالهای ماهواره ای قوی تر است و درصد خطای کمتر و افت سیگنال کمتری وجود دارد و در مقابل میتوان تعداد کانالهای بیشتری توسط یک ترانسپوندر( ماهواره) دریافت کرد .
نرخ سیمبل Symbol Rate /SR
تعداد مگابایتهای ارسالی هر سیگنال در واحد زمانی یک ثانیه را نرخ سیمبل یا سیمبل ریت می گویند .
سیمبل ریت در مثالی مشابه ، مانند بیت ریت Bitrate در علوم کامپیوتر است که نشان دهنده سرعت انتقال بیت اطلاعاتی از یک محل به محل دیگر است .
 |
| سیمبل ریت |
هرچه این عدد بالاتر و بیشتر باشد نشان دهنده کیفیت بیشتر و سرعت بالاتر و حجم بیشتر اطلاعات است.
پولاریزاسیون POL
قطبش / جهت قطبی = Polarization / Polarity
قطبش ، قطبیت یا پولاریزاسیون به اختصار POL ،یکی از ویژگی های امواج عرضی است که جهت نوسان را بر صفحه عمود بر انتشار موج نشان میدهد . در الکترو مغناطیس ، قطبش یک موج الکترو مغناطیسی ، نشان دهنده ی جهت بردار میدان الکتریکی آن نسبت به راستای انتشار است .
هر فرکانس یک سیگنال ماهواره ای به دو نوع متفاوت می تواند دریافت شود.
1-روش ارسال خطی یا Linear که به دو صورت افقی ( H (Horizontal و عمودی( V( VERTICAL ظاهر می شود.
2-ارسال چرخشی یا دورانی یا Circular که به دو صورت دست راستی (R(Right Hand و دست چپیL(Left Hand )میباشد.
سیستم ارسال سیگنال خطی در باند KU بکار می رود و سیستم چرخشی در باند C کارایی دارد.
ترانسپوندر Transponder
پاسخگر/ پاسخگر خودکار
به طور مختصر و کلی همان ماهواره ایست که در فضا اطلاعات ارسالی از زمین را پخش میکند . ماهواره ای که در فضا قرار دارد ازدوبخش تجهیزات مخابراتی وغیرمخابراتی تشکیل شده است. زیرسیستمهای مخابراتی ، شامل آنتنها و تکرارکننده‌ها هستند. در بخش مخابراتی , دستگاهی وجود دارد که وظیفه تکرارکننده های رله رادیویی را انجام می دهد و (ترانسپوندر) نام دارد . ترانسپوندرها سیگنالهای فرستاده شده از زمین را دریافت وپس ازتقویت وتغییرفرکانس آنها را به زمین می فرستند.آنتنهای مربوط به این ترانسپوندرها طوری طراحی شده‌اند که فقط قسمت‌هایی ازسطح زمین را که درون شبکه ماهواره ای قرار دارند, پوشش می دهد.
در یک ماهواره مخابراتی، ترانسپوندر سیگنالها را در یک محدوده بسامدهای ارتباط بالا (Uplink) جمع‌آوری میکند و آنها را در یک محدوده بسامدی ارتباط پایین (Downlink) دوباره انتشار میدهد و دریافت کننده‌ها در روی زمین این سیگنالها را دریافت می‌کنند.
واژه انگلیسی transponder یک تک‌واژ چندوجهی برای ترکیب transmitter-responder(فرستنده-پاسخ دهنده) است .
باندهای فركانسی ماهواره
Satellite Frequency Bands
باند فركانسی عبارت است از يك محدوده مشخص از فركانس‌ها. اتحاديه بين‌المللي آي‌تي‌يو ITU، باندهای فركانسي را مطابق جدول استانداردی مشخص كرده است :
ارتباطات ماهواره‌ای معمولاً در باند فرکانسی اِس‌اِچ‌اِف SHF و گاهي نيز در باندهاي يواِچاِف UHF و ئي‌‌اِچ‌اِف EHF انجام مي‌پذيرند . اما بر اساس استانداردهای مختلف رايج، بازه‌های فركانسی ديگری نيز، به‌ويژه در محدوده فركانس‌های ماهواره‌ای، نام‌گذاری مي‌شوند. به عنوان مثال، [موسسه مهندسان الكترونيك و الكتريك] يا «[IEEE آي‌تريپل‌ئي]» باندهای فركانسی ذيل را بر اساس استاندارد را در شماره 521 خود تعريف و نامگذاري مي‌كند:
 |
| باندهای فرکانسی ماهواره |
قابل ذكر است كه اين محدوده‌گذاری چندان بر استاندارد آي‌تي‌يو، منطبق نيست. مثلاً بر خلاف استاندارد ارائه شده از طرف آي‌تي‌يو، آي‌تريپل‌ئي محدوده باند يواِچاِف را از 300 مگاهرتز تا 1 گيگاهرتز ذكر مي‌كند. به هر حال، يك استاندارد مشخص جهان‌شمول براي اين دسته‌بندي وجود ندارد. در مراجع مختلف باندهاي فركانسي ذيل نيز تعريف شده‌اند:
باند پي (P): از 23/0 تا 1 گيگاهرتز
باند اِل (L): از 1 تا 2 گيگاهرتز، بيشتر کاربرد در خدمات ماهواره‌اي سيار
باند اِس (S): از 2 تا 4 گيگاهرتز، بيشتر کاربرد در ماهواره‌هاي سنجشي
باند سي (C): از 4 تا 8 گيگاهرتز، بيشتر کاربرد در ماهواره‌هاي ارتباطات تجاري
باند اِكس (X): از 8 تا 12 گيگاهرتز، بيشتر کاربرد در ماهواره‌هاي نظامي (از 8 تا 5/12 گيگاهرتز در ايالات متحده)
باند كِي‌يو (Ku): از 12 تا 18 گيگاهرتز، بيشتر کاربرد در ماهواره‌هاي ارتباطات تجاري (از 5/12 تا 18 گيگاهرتز در ايالات متحده)
باند كِي (K): از 18 تا 27 گيگاهرتز، بيشتر کاربرد در ماهواره‌هاي ارتباطات تجاري (از 18 تا 5/26 گيگاهرتز در ايالات متحده)
باند كِي‌اِي (Ka): از 27 تا 40 گيگاهرتز، بيشتر کاربرد در ماهواره‌هاي ارتباطات تجاري (از 5/26 تا 40 گيگاهرتز در ايالات متحده)
باند اُ (O): از 40 تا 50 گيگاهرتز
باند وي (V): از 50 تا 75 گيگاهرتز
باند آر (R): از 76/1 تا 6/2 گيگاهرتز
باند اِچ (H): از 95/3 تا 85/5 گيگاهرتز
باند كيو (Q): از 33 تا 50 گيگاهرتز
باند يو (U): از 40 تا 60 گيگاهرتز
باند دابليو (W): از 75 تا 110 گيگاهرتز
باند مايكرووِيو: از 1 تا 300 گيگاهرتز
 |
| فرکانس ماهواره |
اما بايد توجه داشت كه اگرچه تعريف و نامگذاري محدوده‌هاي متفاوت است، اينكه هر محدوده مشخص فركانسي (بدون در نظر گرفتن نام آن محدوده) براي چه منظوري و تحت چه ضوابطي مورد استفاده قرارگيرد، فقط برعهده آي‌تي‌يو ITU است و همه كشورهاي جهان موظف به رعايت آن هستند.
| مطالب مرتبط | |
| اصطلاحات فرکانس ماهواره ای | اصطلاحات ماهواره، تلویزیون و رسانه ها |
| اصطلاحات ریسیور ماهواره | |
| تجهیزات ماهواره تلویزیونی | مقالات ،آموزش و مطالب |
بدون سرویس یعنی چه،تنظیم ترانسپوندر ماهواره،لودر رسیور چیست،عکس رسیور،بدون سرویس در ماهواره،ترانسپوندر ماهواره چیست،چرا کیفیت سیگنال ماهواره صفر است،اصطلاحات ماهواره،عمودی و افقی در ماهواره،فرکانس ماهواره چیست،سیمبل ریست چیست،سیمبل ریت،باند فرکانسی،باند فرکانس چیست،پاسخگر ماهواره،پاسخگر چیست،ترانسپاندر ماهواره یاهست،ترانپاندر ماهواره هاتبرد،ترانپاندر چیست،ترانسپوندر ماهواره، اف ای سی ماهواره هاتبرد،اف ای سی ماهواره چیست،پولاریزاسیون ماهواره ،نرخ تصحیح ماهواره،جهت قطبش ماهواره ،جهت ماهواره،نرخ رمز ماهواره،سیمبل ریت،نرخ اف ای سی، fec ،FEC ،SYMBOL RATESR ، sr